Heb je haar weer met die tieten

Op mijn tiende begonnen ze al te groeien. En flink ook. Ze waren niet te negeren, hoe graag ik dat ook wilde op die leeftijd. Ik werd ‘die met die tieten’. En leerde meteen dat borsten publiek bezit zijn. Met bijbehorende verwachtingen. Ze worden gezien als uitnodiging, roepen begeerte op, fantasieën. Maar ook giftigheid en oordelen. Borsten zijn zelden neutraal. Borsten zijn nooit alleen van jou.

En dat besef raakte me, toen ik een aantal vrouwen mocht interviewen die borstkanker hebben gehad, of een risico daarop. Ik was gevraagd (gelukkig vanwege andere kwaliteiten) of ik wilde meewerken aan de glossy Alle Mooie Borsten. Een éénmalige uitgave waarin 63 vrouwen en twee mannen dapper laten zien en vertellen wat zij hebben gedaan na een borstkankeroperatie. Sommigen kozen voor een reconstructie met eigen weefsel. Anderen voor siliconen. 3D-tattoos, tepelreconstructies, het kwam allemaal voorbij. Het magazine biedt een overzicht van alles wat er nu kan. Dat overzicht was er nog niet. Gek, want er is een gierende behoefte aan, bij iedereen die te maken krijgt met borstkanker.

Maar wat me opviel: de norm is nogal star. In Nederland is het gangbare protocol: opereren en dan herstellen, liefst zo snel mogelijk. Terug naar hoe het was. Of naar wat erop lijkt. De vraag: ‘Wil je überhaupt wel een reconstructie?’ wordt niet gesteld. Impliciet is dus de boodschap: een vrouw moet borsten hebben. Ook al moet ze er nog tig keer voor onder het mes, altijd pijn lijden of krijgt ze littekens over haar hele lichaam.

Maar wie heeft die norm eigenlijk ooit vastgesteld? Hmmm, moeilijkmoeilijk, laat me raden. Vast mensen met goede bedoelingen. Maar ook met een nogal benepen blik. Waarom zou je per se (weer) borsten moeten willen? Na al die operaties en behandelingen is plat blijven ook een legitieme optie.

Die gesprekken die ik voerde gingen over medische keuzes, maar vooral over identiteit. Over schaamte en trots. Over naar het strand gaan. Intiem zijn. Strakke truitjes dragen. Voor de spiegel staan. Voor geen enkele vrouw was de keuze lichtzinnig. Maar veel van hen botsten met artsen, omdat ze toch een borst (of allebei) wilden verwijderen. Of omdat ze géén reconstructie wilden. En daar vonden artsen dan wat van.

Wat zou ik doen? Ik weet het niet. Ik heb altijd een ambivalente verhouding met mijn borsten gehad. Het is nogal eendimensionaal om ‘die met die tieten’ te zijn, maar daarover klagen mag ook niet. In dat opzicht raakt het thema van Alle Mooie Borsten aan een bredere culturele vraag. Wie bepaalt wat mooi is, wat vrouwelijk is? Voor wie heb je ze eigenlijk? Is zo’n reconstructie een bevrijding of juist een vorm van conformeren, aan een norm die nooit bevraagd wordt?

Alle Mooie Borsten verschijnt op 1 juli. Voor wie het onderwerp zelf raakt, of een geliefde heeft die ermee te maken heeft (of krijgt) is het een eerlijk en informatief overzicht van wat er allemaal mogelijk is. Ja, ook vrouwen die voor plat gingen deden mee. Zodat je zélf kunt kiezen en bepalen. Maar ook voor wie gewoon wil nadenken over wat borsten eigenlijk zijn, is dit blad de moeite waard. Je tieten zijn van jou. Dat lijkt vanzelfsprekend. Maar dat is het niet.

Alle Mooie Borsten zien? Bestellen kan op allemooieborsten.nl

Gewoon even hallo zeggen? Leuk! Lekker bellen, mailen of appen dan.